Nguyên nhân và mẹo chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh

Nôn trớ là bện thường gặp ở đa số các trẻ sơ sinh, vì những năm tháng đầu đời này hệ tiêu hóa của bé còn non yếu nên vẫn còn lạ lẫm chưa hấp thu tốt được. Bài viết sau đây sẽ giải đáp nguyên nhân và mẹo chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh.

Khái niệm và chức năng của hệ tiêu hoá

Hệ tiêu hoá được cấu tạo từ hai bộ phận chính là đường tiêu hoá và tuyến tiêu hoá. Đường tiêu hoá là một ống dài nối từ vòm miệng tới lỗ hậu môn, bao gồm các bộ phận như vòm miệng, cổ họng, thực quản, dạ dày, ruột non, đại tràng và lỗ hậu môn. Tuyến tiêu hoá gồm tuyến nước bọt, tuyến tụy, tuyến dịch ở gan và dạ dày.

Chức năng chủ yếu của hệ tiêu hoá là tiêu hoá thức ăn, hút chất dinh dưỡng và bài tiết chất thải để bảo đảm quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Tiêu hoá là quá trình phân chia thức ăn thành các phần tử nhỏ trong đường tiêu hoá; hấp thụ là quá trình hấp thụ các chất dinh dưỡng vào máu hoặc dịch Limpha thông qua niêm mạc đường tiêu hoá.

Nôn trớ

Nôn ói là hiện tượng các chất trong thực quản hoặc dạ dày trào ra ngoài theo đường miệng hoặc mũi. Nôn ói là một triệu chứng thường gặp ở trẻ. Nôn ói dữ dội có thể khiến trẻ ngạt thở tức thời và tái xám sắc mặt và xung quanh miệng. Nếu vật chất nôn ra đi vào khí quản do không chăm sóc đúng sẽ dẫn đến viêm phổi.

Nôn ói nhiều lần sẽ gây ra tình trạng mất nước và rối loạn quá trình trao đổi chất. Do vậy, khi trẻ bị nôn ói, các bậc phụ huynh phải chăm sóc cẩn thận, tránh tình trạng nghẹt thở do nôn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh.

Nguyên nhân thường gặp của nôn trớ

Nguyên nhân gây nên hiện tượng nôn ói rất phức tạp nhưng thường tập trung vào các nguyên nhân sau đây:

– Trẻ sơ sinh và trẻ ít tháng tuổi bú nhiều sữa: Do dạ dày ở vị trí bình thường, hệ co thắt của dạ dày chưa phát triển hoàn thiện mà cơ thắt ở phần trên lại phát triển tương đối tốt, nên khi cho trẻ bú xong, phần sữa chảy đầy hai lỗ gây ra tình trạng dư thừa sữa. Cũng có lúc, do sự thay đổi vị trí hoặc thay tã lót ngay sau khi bú cũng gây nên tình trạng trên.

– Cho ăn không đúng cách: Do cho trẻ ăn quá nhiều với số lượng lớn và nhanh; đầu núm vú của bình sữa quá to, tốc độ chảy mạnh hoặc trẻ hít thở nhiều khí khi bú cũng gây ra nôn.

– Bệnh truyền nhiễm: Rất thường gặp là bệnh lây nhiễm đường hô hấp trên, viêm khí quản chính, viêm phổi, viêm dạ dày hoặc lây nhiễm hệ tiết niệu.

– Dị hình đường tiêu hoá như: Thực quản đóng, dạ dày cong, ruột non đóng kín và kết tràng to bẩm sinh.

– Các chứng đau bụng cấp ngoại khoa như tắc ruột, viêm màng bụng.

– Các bệnh từ hệ trung khu thần kinh như viêm màng não, u não…

– Phản ứng phụ của thuốc: dùng Eritromixin,…

Trớ là một trong những triệu chứng thường gặp của giai đoạn sơ sinh, có thể do đặc điểm giải phẫu sinh lý hoặc do nuôi dưỡng không phù hợp gây ra, đồng thời có thể là triệu chứng chủ yếu của nhiều bệnh và dị tật đường tiêu hóa bẩm sinh. Nếu không được xử lý phù hợp thì trớ sẽ dễ bị lọt vào đường khí quản, gây ngạt thở cho bé hoặc gây viêm phổi có tính hít vào. 

Những nguyên nhân khách quan khác:

a) Dạ dày của bé ở mức độ cân bằng, căng cơ tâm vị yếu, căng cơ hậu vị mạnh, dễ khiến cho tâm vị bị thả lỏng, làm thức ăn trong dạ dày trào lên khoang miệng.

b) Tế bào chất của đại não chưa phát triển hết, kiểm soát của trung khu thần kinh đối với trớ yếu, đồng thời dung lượng dạ dày nhỏ, dễ gây trớ.

c) Sau khi bé bị nhiễm lạnh cũng có thể bị trớ.

d) Nuôi dưỡng không phù hợp: nhiệt độ và nồng độ của sữa bình quá cao hoặc quá thấp cũng khiến bé bị trớ. Ngoài ra, sau khi bú sữa lại đặt bé nằm thẳng hoặc lật bé quá nhiều; hoặc khi nuôi bé bằng sữa ngoài, do lỗ ở đầu bình sữa quá to gây ra bệnh chảy sữa.

e) Liên quan đến bệnh tật: bé có thể bị bệnh nội ngoại khoa (như dị tật đường tiêu hóa hoặc phát triển không bình thường, bệnh có tính truyền nhiễm, hội chứng dưới hầu…), có thể là nguyên nhân gây ra trớ.

Các mẹo chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh

Các biện pháp chủ yếu là: giảm bớt những kích thích không cần thiết đối với bé, đặc biệt là sau khi vừa cho bé ăn, tránh làm bé khóc gây ra nôn trớ; để nửa thân trên của bé lên cao 30 độ, nằm nghiêng trái phải hoặc nằm với tư thế đầu hơi nghiêng bên phải, để tránh việc bé nôn trớ lọt vào đường hô hấp, gây ngạt thở hoặc viêm phổi mang tính hít vào và tránh chứng chảy sữa gây ngạt.

Cho ăn uống hợp lý, cố gắng kiên trì nuôi bé bằng sữa mẹ và cho lượng sữa mỗi lần ăn ít, tăng số lần cho ăn; nếu bé có bệnh nội, ngoại khoa, thì cần tích cực điều trị bệnh nguyên phát.

Cho trẻ uống sữa với công thức Opti-Care 

Nếu trẻ đang uống sữa công thức hoặc trẻ từ 02 tuổi trở lên, mẹ có thể lựa chọn cho bé các dòng sữa có công thức Opti-Care cũng là mẹo chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh hiệu quả.

Hiện nay, tại Việt Nam, một trong những thương hiệu sữa Việt dành cho bé, Vinamilk đã cho ra đời dòng sữa Optimum Comfort với công thức đặc biệt, được chứng minh lâm sàng giúp trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hạn chế tình trạng nôn trớ hay trào ngược dạ dày do thức ăn.

Sữa Optimum có phù hợp cho trẻ bị nôn trớ, trào ngược không?

Như đã giới thiệu ở trên, dòng sữa Optimum Comfort của Vinamilk với công thức Opti-Care sẽ giảm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ giảm đi tình trạng nôn trớ hay trào ngược do thức ăn hay sữa. Với công thức đặc biệt này, sữa Optimum Comfort sẽ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, đặc biệt là hệ tiêu hóa; từ đó hấp thu tốt những dưỡng chất tối ưu để phát triển toàn diện nhất.

Một trong những thành phần giúp chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh đó chính là tinh bột tự nhiên được bổ sung vào sữa. Với thành phần đặc biệt này, trẻ không chỉ giảm hẳn tình trạng nôn trớ mà còn được đảm bảo việc hấp thu những dưỡng chất quan trọng để phát triển khỏe mạnh.

Thành phần dinh dưỡng có trong sữa của Vinamilk bao gồm hỗn hợp prebiotic (chất xơ FOS, GOS) và hệ men vi sinh Bifidobacterium, BB-12TM giúp tăng cường hệ vi khuẩn có lợi cũng như ức chế vi khuẩn có hại, từ đó hỗ trợ khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của trẻ và tăng cường hệ miễn dịch một cách tốt nhất.

Ngoài những công dụng tuyệt vời giúp trẻ giảm nôn trớ, sữa Optimum Comfort cũng hỗ trợ sự phát triển trí não của trẻ một cách tối ưu. Với những dưỡng chất có trong thành phần sữa như DHA, ARA, Cholin, Taurin, Lutein sẽ giúp trẻ phát triển hệ thần kinh, tăng cường thị giác và khả năng nhận thức, học hỏi ở trẻ.

Hy vọng rằng với những mẹo chữa nôn trớ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ kể trên thì bệnh nôn trớ phổ biến ở trẻ sẽ không còn là mối lo ngại của cha mẹ nữa rồi nhé. Chúc mẹ sẽ luôn có những lựa chọn tuyệt vời nhất, giúp bé luôn khỏe mạnh và phát triển toàn diện.