Chăm sóc mẹ và bé là điều rất cần thiết

Trong cuộc hành trình đáng quý đón nhận một thiên thần bé nhỏ, không gì quan trọng hơn việc chăm sóc mẹ và bé sau sinh. Đó là những ngày đáng nhớ và quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ. Tuy nhiên, thời gian này cũng đòi hỏi sự chuẩn bị và quan tâm đặc biệt để đảm bảo cả mẹ và bé đều được khoẻ mạnh và hạnh phúc.

1. Cẩm nang chăm sóc mẹ và bé – Chăm sóc mẹ

Chăm sóc mẹ và bé – Về nhu cầu dinh dưỡng cho mẹ

Sinh con là một giai đoạn đặc biệt và quan trọng trong cuộc đời mỗi người phụ nữ. Sau khi sinh, mẹ thường phải đối mặt với mất máu và cần phải lấy lại sức khỏe một cách cẩn thận. Chế độ ăn uống hợp lý và dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc cả mẹ lẫn bé.

Mẹ cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng sau hành trình vượt cạn đầy khó khăn

Nếu mẹ sinh thường, hãy chú trọng ăn những thực phẩm kích thích lượng sữa để đảm bảo con nhận đủ nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ. Còn nếu mẹ sinh mổ, trong 6 giờ đầu, hãy tập trung ăn uống những thức ăn dạng lỏng để tiêu hóa dễ dàng sau phẫu thuật.

Đừng giữ vững quan niệm kiêng khem quá nhiều thức ăn như những quan niệm xưa cũ, hãy ăn đủ đạm, tinh bột, rau củ và trái cây để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cả mẹ lẫn bé. Chọn những loại thức ăn giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa như canh trứng gà, cháo nhuyễn, rau xanh, và các loại thịt đỏ.

Hãy tránh ăn mặn và kiêng các gia vị có mùi nồng cay như hành, tỏi, tiêu, ớt, để không ảnh hưởng đến mùi vị của sữa mẹ khiến bé không muốn bú. Lắng nghe cơ thể và đáp ứng nhu cầu ăn uống của mình một cách tự nhiên và hợp lý.

Vệ sinh cá nhân như thế nào

Vệ sinh thân thể sau sinh là một khía cạnh quan trọng mà các bà mẹ cần chú ý sau khi trải qua quá trình sinh nở. Sản dịch sau sinh thường xuất hiện nhiều, do đó việc vệ sinh vùng âm hộ là rất cần thiết. Mỗi ngày, nên vệ sinh ít nhất 3 lần vào buổi sáng, chiều và tối trước khi đi ngủ. Nếu sản dịch ra nhiều, hãy vệ sinh nhiều lần hơn để đảm bảo vùng kín luôn sạch sẽ.

Trong quá trình vệ sinh, hãy sử dụng các dụng cụ như băng, giấy vệ sinh và khăn sạch. Nước rửa cũng nên được đun sôi để nguội hoặc dùng nước ấm. Có thể sử dụng dung dịch vệ sinh sát khuẩn pha loãng để rửa vùng kín. Sau khi rửa sạch, hãy lau khô kỹ bằng khăn sạch và thấm. Điều này giúp hạn chế sự ẩm ướt và giữ cho vùng kín luôn khô thoáng.

Đối với việc tắm gội sau sinh, hãy thực hiện nhanh chóng từ 5-10 phút. Tránh tắm trong bồn hoặc chậu nước ngâm, đặc biệt là không nên ngâm mình trong nước. Phòng tắm nên kín gió và nước tắm nên dùng ấm, không quá nóng hay lạnh. Với các mẹ đẻ mổ hay cắt tầng sinh môn, cần phải cẩn thận với vết thương để tránh bung tuột mối chỉ và để vết thương được lành một cách tốt nhất.

Chăm sóc mẹ và bé – Về sữa mẹ

Ngay sau khi sinh, mẹ nên lau sạch đầu vú và cho bé ti ngay để kích thích tuyến sữa tiết sữa. Bé nên được bú nhiều lần trong ngày và được cho ti sữa non để nhận được những dưỡng chất quan trọng từ sữa mẹ.

Nếu mẹ gặp vấn đề về tiết sữa bị tắc, hãy tích cực cho bé bú để giúp giải quyết tình trạng này. Bằng cách thường xuyên cho bé bú, triệu chứng sẽ dần dần mất đi và lượng sữa sẽ tiếp tục được tăng cường.

Trong quá trình cho con bú, mẹ cần tránh vắt, bóp sai cách vì có thể gây tổn thương tuyến sữa và tia sữa. Hãy để bé bú tự nhiên và tạo môi trường thoải mái để bé bú một cách tự nhiên và thoải mái nhất.

Cho bé bú sẽ giúp tử cung của mẹ co bóp tốt, sớm trở lại kích thước bình thường sau sinh và giúp tạo trạng thái tinh thần phấn chấn cho mẹ. Việc này cũng giúp gắn bó tình cảm giữa mẹ và con từ những ngày đầu đời, tạo nên một tình yêu và sự gắn kết vô hạn giữa mẹ và con yêu thương.

Chăm sóc tinh thần cho mẹ

Khi chào đón đứa con yêu dấu sau bao ngày trông chờ, người mẹ trải qua những cảm xúc hạnh phúc và vui mừng không thể tả. Tuy nhiên, cuộc sống sau khi bé chào đời đôi khi không dễ dàng như người mẹ mong đợi. Có thể có những thử thách mới, từ việc chăm sóc bé chưa quen, thức dậy liên tục vào ban đêm đến việc phải đối mặt với những tình huống không ngờ. Tất cả điều này khiến người mẹ cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng và không sẵn lòng chấp nhận.

Mẹ dễ mắc trầm cảm sau sinh

Sự thay đổi hormone trong cơ thể cũng góp phần làm cho người mẹ có thể trở nên mất ngủ, tức giận và dễ cáu gắt một cách vô cớ. Trong những lúc như vậy, sự an ủi và sẻ chia của chồng và người thân đóng vai trò quan trọng. Họ có thể là người lắng nghe, đồng cảm và chia sẻ gánh nặng của người mẹ, giúp mẹ vượt qua những khó khăn và đảm bảo rằng mẹ không phải đối mặt với cảm giác cô đơn.

>>> Xem thêm: Cẩm nang kiến thức mà mẹ bầu cần biết để hành trình sinh con trở nên dễ dàng

Chăm sóc mẹ và bé – Chăm sóc bé

Về sữa cho bé

Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ ngay sau khi sinh vì sữa mẹ chứa đựng một hỗn hợp hoàn hảo các chất đạm, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của bé. Đặc biệt, sữa mẹ còn chứa những lợi khuẩn có lợi, giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Những vi khuẩn này được truyền từ mẹ sang con qua sữa mẹ, hỗ trợ kích hoạt và bảo vệ hệ miễn dịch cho bé trong giai đoạn sau sinh.

Mẹ cho con bú

Trường hợp mẹ thiếu sữa, cần cân nhắc cho bé uống sữa công thức phù hợp với tháng tuổi của bé.

Nếu bé bú kém, có thể dùng thìa bón thêm cho bé. Nhưng cần đảm bảo vệ sinh, dụng cụ cho bé cần được luộc sôi trước khi sử dụng và tay người chăm sóc cũng cần rửa sạch sẽ.

Lưu ý rằng trẻ sơ sinh có thể dễ nôn trớ khi ăn quá nhiều do cơ thắt tâm vị chưa đóng chặt. Trẻ đẻ non hoặc chưa phối hợp tốt phản xạ thở, bú và nuốt có thể bị sặc, tím tái khi ăn. Vì vậy, không nên ép bé bú quá nhiều. Bố mẹ nên cho bé ăn ít một, từ từ đổ vào thìa. Sau khi bé no, không nên đặt bé nằm ngay. Hãy đỡ bé ở tư thế đầu cao, mặt nghiêng sang một bên và vỗ ợ hơi để bé thoải mái hơn. Điều này giúp bé cảm thấy thoải mái và yêu thích hơn trong quá trình bú sữa mẹ.

Giữ ấm bé thế nào?

Khi bé còn ở trong bụng mẹ, môi trường xung quanh được duy trì ở một nhiệt độ ổn định và êm ái. Tuy nhiên, khi bé ra môi trường bên ngoài, nhiệt độ thay đổi đòi hỏi bé phải tự thích nghi với điều kiện mới. Mặc dù cơ chế thích ứng của bé còn kém, nhưng việc giữ ấm ngay lập tức là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bé. Nhiệt độ phù hợp cho bé là từ 27 đến 32 độ C.

Vệ sinh miệng cho bé

Nước sôi để nguội hoặc nước muối sinh lí là lựa chọn hợp lí để mẹ vệ sinh miệng cho con.

Chăm sóc da cho bé con

Tắm hàng ngày giúp da và cơ thể bé sạch sẽ và khỏe mạnh. Lưu ý sử dụng nước ấm khoảng 37 độ C khi tắm cho trẻ sơ sinh để không làm tổn thương da mỏng manh của bé.

Hăm là vấn đề phổ biến ở bé sơ sinh. Để tránh hăm, thường xuyên thay tã cho bé và tránh để bé tiếp xúc lâu với tã ẩm, ướt. Khi bé bị hăm, hãy tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để bôi thuốc và điều trị hiệu quả.

Quan sát nhịp thở, màu sắc da và thân nhiệt của trẻ

Luôn theo dõi bé từng ngày

Nhiệt độ bình thường của trẻ sơ sinh là từ 36,5°C – 37,2°C. Để tránh hạ thân nhiệt, mẹ cần giữ cho trẻ nằm ở phòng thoáng, với nhiệt độ phòng thích hợp và đủ ánh sáng. Không quấn trẻ quá kỹ để tránh gây sốt, viêm da và viêm phổi.

Nhịp thở bình thường của trẻ sơ sinh là 40-60 lần/phút, thở đều. Nếu trẻ thở nhanh hơn 60 lần/phút, thở chậm hơn 40 lần/phút, thở không đều, khò khè hoặc co kéo lồng ngực thì đó là dấu hiệu bất thường.

Do cấu trúc đường thở của trẻ sơ sinh rất mềm và khí quản hẹp, vì vậy cần chú ý đến tư thế bế và đặt trẻ nằm sao cho đường thở không bị gập hoặc ngửa quá. Hãy đặt gối dưới vai, giữ cổ trẻ ở tư thế trung gian và quan sát trẻ ngủ yên giấc.

Màu sắc da của trẻ cũng là một chỉ số quan trọng. Da trẻ bình thường sẽ hồng, môi và đầu chi hồng. Nếu thấy da trẻ tái, nhợt, tím, hoặc vàng da, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế kiểm tra

Kết

Trong hành trình chăm sóc mẹ và bé sau sinh, không có bí quyết hoàn hảo nào, chỉ cần tình yêu và quan tâm chân thành. Hãy nhớ rằng mỗi người mẹ đều đáng trân trọng và xứng đáng nhận được những điều tốt đẹp nhất.